6 tips voor co-ouderschap die werken
Een scheiding kan voor alle betrokken partijen erg pittig zijn, vooral voor kinderen. Gescheiden ouders moeten – vanwege co-ouderschap – blijven communiceren voor en over hun kinderen. En hoewel het best een uitdaging kan zijn om een neutrale relatie met een ex-partner te hebben, is het belangrijk om negatieve gevoelens die je richting je ex-partner hebt te scheiden van je opvoedingstaken.
Lees hieronder zes tips die je helpen om co-ouderschap effectief vorm te geven.
1. Zorg voor een regelmatig rooster
Help je kinderen zich aan de nieuwe woonsituatie aan te passen door een regelmatig rooster voor wanneer de kinderen bij wie zijn af te spreken.
Het is belangrijk om het rooster voor verblijf, vakanties en andere bijzondere dagen niet alsmaar te veranderen. Hoe consistenter je bent, hoe meer rust je kinderen in de nogal chaotische en emotionele situatie ervaren. Als je samenwerkt, gericht op het welzijn van je kinderen, dan zullen je kinderen ondanks het grote verdriet, de scheiding goed kunnen verwerken.
2. Hanteer consistente regels
Een scheiding vraagt je kinderen zich aan te passen. Als ze weten wat er van hen wordt verwacht, wennen ze het snelst aan de nieuwe situatie.
Idealiter zouden ouders in een co-ouderschap een gedeelde visie moeten hebben over wat de regels en verwachtingen zijn. Als het enigszins mogelijk is, zouden de regels in beide huishoudens hetzelfde moeten zijn. Uit ervaring weet ik dat dit in de praktijk niet altijd haalbaar is, en dus zolang de visie duidelijk is, kunnen kinderen er over het algemeen goed mee omgaan.
3. Laat je kinderen een stem hebben
Kinderen hebben er geen stem in of hun ouders al dan niet uit elkaar gaan. Maar je kunt ze het gevoel geven dat ze deel uitmaken van het besluitvormingsproces als het bijvoorbeeld gaat om de nieuwe woonsituatie.
Laat je kinderen een stem hebben in dagelijkse beslissingen. Dit kan gaan over de inrichting van hun nieuwe slaapkamer, en waar ze graag op vakantie naartoe zouden willen gaan. Dit betekent ook dat ze een stem moeten hebben als het gaat om het creëren van nieuwe familietradities. Denk aan het hebben van een ritueel als ze van de andere ouder weer bij jou komen. Als ouders scheiden, hebben kinderen vaak het gevoel dat ze geen controle meer hebben omdat ze geen inspraak of keuze hadden in de beslissing om te scheiden. Het hebben van een stem in dit soort dagelijkse beslissingen, helpen je kinderen om zich betrokken te voelen bij hun nieuwe leven.
4. Zoek professionele hulp
Soms kunnen we conflicten niet alleen oplossen. Je kind voelt zich misschien meer op zijn gemak om met een vertrouwde derde partij over zijn of haar gevoelens te praten.
Ik herinner me één geval waarvoor ik werd gevraagd om te bemiddelen, de ouders van deze jongen minachtten elkaar. Ze hadden een slechte relatie gehad waarbij een van de twee ontrouw was. Er was veel onenigheid die zich afspeelde in de machtsdynamiek over hun zoon. De moeder dacht met name dat hun zoon specifieke hulp nodig had voor een leerstoornis en de vader ontkende dat er een dringende noodzaak voor hulp voor de jongen was. Ze ruzieden over wie de hulp zou betalen, het was een lelijk gevecht.
In een gesprek met beide ouders legde ik uit dat hun woede richting elkaar hun kind, die in de puberteit zat, beschadigde. Ik vertelde hen dat als ze daarmee door zouden gaan, de puberteit van hun zoon heel zwaar zou zijn, zowel voor hun zoon als voor hen. Ik moedigde hen aan tijdens het bemiddelingsproces hun problemen in mijn aanwezigheid op te lossen. Mijn belangrijkste rol was om een stem te zijn voor de behoeftes van hun zoon en wees hen er telkens weer op dat zijn behoeftes voor die van henzelf gaan. Door tijdens het bemiddelingsproces hun zoon en zijn behoeftes centraal te stellen, konden de ouders een aantal van deze netelige problemen oplossen.
5. Handel als volwassene
Het beëindigen van een relatie is emotioneel, en de voortdurende interactie met je ex-partner kan frustraties en gekwetste gevoelens triggeren. Het is belangrijk om deze gevoelens niet de overhand te laten krijgen.
Als je als volwassene handelt, betekent dat je je kinderen niet belast met je eigen angsten en negatieve emoties richting je ex-partner. Bekritiseer hen niet en onthoud dat ze nog steeds ook ouder van je kinderen zijn. Omdat een kind zich met beide ouders identificeert als deel van hen, kan negatief spreken over je ex-partner de identiteit en veiligheid van je kinderen ondermijnen. Het is ook belangrijk om ervan bewust te zijn dat het brein van je kinderen nog volop in ontwikkeling is. Jonge kinderen denken in concrete stappen en kunnen de nuances van volwassen taal niet altijd begrijpen; ze denken misschien dat ze de oorzaak van de scheiding zijn, en dus moet je ze helpen om te begrijpen dat dat niet zo is.
6. Leer om met je ex-partner om te gaan
De behoeften van je kinderen moeten vóór die van jou en je ex-partner komen. Het vinden van een manier om met respect voor elkaar om te gaan en samen ouders te blijven, zal het voor iedereen gemakkelijker maken. Co-ouderschap biedt daarvoor een mooie kans.
De sleutel tot het oplossen van conflicten rond het ouderschap is om de leidende en door beide gedragen visie te hebben dat de behoeften van de kinderen voorop staan.
Als beide ouders dat kunnen erkennen, en zij in het algemeen allebei het beste voor hun kinderen willen, dan ben je al een heel eind op weg naar een gezonde situatie na de scheiding. Zelfs als je verschillende opvattingen hebt over wat het ‘beste is voor de kinderen, betekent dit nog steeds dat jullie beide ouder van de kinderen zijn. Als jullie sterk afwijkende overtuigingen hebben, kan een mediator jullie helpen met het vinden van een oplossing. De meeste situaties kunnen met behulp van mediation worden opgelost.
De situatie kan – door elkaar te steunen in het ouderschap en je kinderen ervan te verzekeren dat jullie allebei altijd van hen zullen blijven houden – na een scheiding veel beter zijn dan toen jullie nog bij elkaar waren. Omdat zij deel van jullie beiden zijn, ondanks dat jullie niet meer van elkaar houden.
Tenslotte
Co-ouderschap vraagt onder andere om respect, begrip en flexibiliteit. En misschien is het nog wel het belangrijkste dat je soms zelf even een stapje opzij zal moeten zetten om het co-ouderschap in het belang van je kinderen te laten slagen.
Welke tip zou jij nog aan dit lijstje willen toevoegen?
Laat het me weten in een reactie op Facebook, Instagram of LinkedIn.
En heb je vragen of kom je er samen niet uit?
Neem dan nu contact met mij op.
Astrid van Eersel, scheidingsspecialist met hart voor kinderen